Đối mặt với sự biến đổi không ngừng của chiến thuật và chiến lược trận đấu, những thuật ngữ: "inverted full-backs" và "half-back" không chỉ là những khái niệm mô tả vị trí trên sân, mà còn là những yếu tố quan trọng đánh bại đối thủ và tạo ra sự khác biệt.

"Inverted full-backs" không chỉ đơn thuần là một cầu thủ chơi ở cánh ngược lại chân thuận, mà là một phong cách chiến đấu linh hoạt, đòi hỏi sự khéo léo trong việc sử dụng cả hai chân để tạo ra sự đoán chừng không thể đoán trước được. Trái ngược với điều này, "half-back" mang theo hơi thở của lịch sử, là những nhân vật trung tâm, kiểm soát giữa sân và đóng vai trò hỗ trợ quan trọng.

Với Bóng Đá Fan - nơi chuyên sâu về thông tin và phân tích bóng đá, chúng tôi sẽ đưa bạn sâu vào thế giới phức tạp và thú vị của những chiến thuật này. Đọc bài viết chi tiết và cập nhật tất cả những thông tin mới nhất về bóng đá tại Bóng Đá Fan. Hãy cùng nhau khám phá và hiểu rõ hơn về những yếu tố tạo nên bức tranh động đất của môn thể thao vua!

Định nghĩa  "inverted full-backs" và "half-back"

• "Inverted full-backs" là một khái niệm trong bóng đá mô tả vị trí của các hậu vệ cánh chơi ở vị trí ngược lại so với chân thuận của họ. Thay vì chơi ở cánh tay đúng nơi mà hậu vệ cánh thường đảm nhận, họ sẽ di chuyển và thi đấu ở cánh tay ngược lại, tạo ra sự đa dạng và không dễ dàng dự đoán trong chiến thuật tấn công. Cụm từ này thường được sử dụng để mô tả cách mà hậu vệ cánh có khả năng sử dụng cả hai chân một cách thành thạo, giúp họ linh hoạt hơn trong việc tạo cơ hội và xâm nhập khu vực đối phương.
• "Half-back" là một khái niệm lịch sử trong bóng đá, thường được sử dụng trong sơ đồ chiến thuật 2-3-5. Trong sơ đồ này, có 3 tiền đạo, 3 cầu thủ được gọi là "half-backs," và 2 cầu thủ được gọi là "full-backs." Ba "half-backs" này bao gồm "half-back phải" (RH), "half-back trái" (LH) và "half-back giữa" (CH). Các "half-backs" có nhiệm vụ chủ yếu trong việc kiểm soát giữa sân, thực hiện vai trò tiền vệ và hỗ trợ cả phòng ngự và tấn công. Tuy nhiên, theo thời gian và sự phát triển của bóng đá, khái niệm này đã trở nên lỗi thời và ít được sử dụng trong các chiến thuật hiện đại.

>>> Xem thêm: Julian Draxler sụt giảm phong độ trầm trọng, vì đâu nên nỗi?

Michael Cox - cha đẻ khái niệm inverted fullback

Trên trang The Athletic, tác giả Michael Cox tự chia sẻ: "Rất xin lỗi nếu lời giới thiệu của tôi có vẻ tự mãn, nhưng vào năm 2010, chính tôi đã đưa ra thuật ngữ 'inverted fullback - hậu vệ biên ảo' trong lĩnh vực bóng đá."

Mới đây, xu hướng sử dụng cầu thủ chạy cánh với chân thuận ở cánh trái hoặc ngược lại, tăng cao. Điều này đặt ra nhu cầu tìm kiếm một cụm từ phù hợp để mô tả những cầu thủ đặc biệt này.

Trước đây, thuật ngữ "inside-out wingers" (cầu thủ di chuyển từ trong ra ngoài) được sử dụng, nhưng có vẻ không đầy đủ khi xem xét chi tiết thực tế trên sân cỏ. Thực tế, những người chơi này thường di chuyển từ ngoài vào trong thay vì ngược lại.

Từ "Inverted" (đảo ngược) đã được đề xuất, mặc dù không phải là thuật ngữ chính thức trong bóng đá, nhưng nó có thể mô tả chiến thuật hiệu quả. Cụm từ này xuất phát từ cuốn sách về chiến thuật bóng đá "Jonathan Wilson's Inverting The Pyramid" và đã được Martin Tyler và Tim Sherwood sử dụng trên sóng Sky Sports để trình bày điểm tin.

Xu hướng đảo chiều trong bóng đá hiện đại

Trải qua vài năm, một xu hướng mới đã nổi lên trong bóng đá, đánh dấu sự lật ngược so với việc sử dụng cầu thủ chạy cánh bó vào trong. Điều đặc biệt chú ý là xu hướng này là việc hậu vệ cánh lùi về đá ở vị trí trung tâm, một chiến thuật độc đáo mà Pep Guardiola đã áp dụng hiệu quả với Philipp Lahm và David Alaba tại Bayern Munich.

Trong quá khứ, những người như Lahm và Alaba thường được gọi là "inverted fullback - hậu vệ biên ảo," tuy nhiên, cảm giác đó chưa thực sự chính xác khi mô tả đầy đủ những gì họ thực hiện trên sân cỏ. Thuật ngữ "cầu thủ chạy cánh nghịch đảo" (inverted) được sử dụng chủ yếu để đặ emphasize vị trí chân thuận của họ khi chơi ở cánh nghịch, không nhất thiết là sự xuất hiện thường xuyên tại trung lộ. Điều này khác biệt với trường hợp của David Silva, người liên tục di chuyển vào giữa, nhưng không thể coi anh ta là một inverted winger.

Những hậu vệ này thực sự đã thực hiện những động tác khác biệt, làm nổi bật sự khác lạ so với những gì chúng ta thường thấy. Điều đáng chú ý là chưa từng có một ví dụ nổi bật nào về việc huấn luyện viên cố ý sắp xếp một cầu thủ thuận chân trái tại cánh phải trong hệ thống bố trí 4 hậu vệ, đồng thời đặt một cầu thủ thuận chân trái tại cánh ngược lại. Vì vậy, có thể cần phải tìm kiếm một thuật ngữ khác để mô tả công việc của những người này. Rất may, trong lịch sử bóng đá, chúng ta đã có một thuật ngữ sẵn có và hợp lý: "half-back."

Ở giữa thế kỷ trước, thời đại mà sơ đồ 2-3-5 đang thống trị, có 5 tiền đạo, 3 cầu thủ được gọi là "half-backs" và 2 người được gọi là "full-back." Điều này được minh họa rõ trong giáo trình của FA do Allen Wade viết vào năm 1967, thể hiện một hệ thống truyền thống trong bóng đá Anh, với 3 "half-back" bao gồm half-back phải (RH), half-back trái (LH) và half-back giữa (CH).

Tên gọi phù hợp từng phong cách đá

Theo ngôn ngữ hiện đại, tất cả ba cầu thủ nói trên đều rơi vào hạng mục của tiền vệ. Khi đội hình với 4 hậu vệ trở nên phổ biến, 2/3 trong số họ thường có xu hướng hạ thấp vị trí, thích ứng với chiến thuật phòng ngự hơn. Mặc dù nhiều người vẫn thường gọi những cầu thủ này là tiền vệ lùi sâu (centre-halves), thực tế họ là trung vệ (centre-backs).

Còn đối với hậu vệ chạy cánh, nguyên mẫu của họ đã từng là trung vệ trong sơ đồ 2-3-5, nhưng ngày nay họ thường thi đấu ở vị trí hậu vệ cánh trái và phải. Với sự xuất hiện của các cầu thủ như Trent Alexander-Arnold hay Rico Lewis, khi họ tham gia vào các khu vực tiền vệ, thực tế họ đang đảm nhiệm vai trò tương đương với các hậu vệ cánh trong sơ đồ 2-3-5 ngày xưa.

Tất nhiên, mặc dù không phải lúc nào vị trí của họ cũng chính xác như sơ đồ kể trên, nhưng trong cách họ kiểm soát trận đấu, chúng ta có thể thấy sự tương đồng với hệ thống "kim tự tháp" hay còn gọi là "half-back" trong thời kỳ trước đó.

Ngay cả khi ta không bàn đến bối cảnh lịch sử hơn 50 năm trước, mô tả về vị trí của cầu thủ hiện tại vẫn trung thực. Trong vai trò ngày nay, Alexander-Arnold đóng góp 50% làm hậu vệ cánh (khi không có bóng) và 50% làm tiền vệ (khi có bóng). Cầu thủ người Anh rõ ràng không phải là một hậu vệ chạy cánh thuần túy ở cánh phải, vì anh không luôn bám sát biên và cũng không luôn rơi vào vị trí phòng ngự. Nhìn chung, Arnold thậm chí có thể được xem xét như một "half-back".

Mặc dù thuật ngữ có vẻ lỗi thời, cần lưu ý rằng việc sử dụng từ "half" có thể tạo ra một thuật ngữ hiện đại. "Half-space" (Hành lang trong) có vẻ phức tạp, nhưng nó đã được sử dụng để mô tả khu vực giữa hai cánh và khu vực trung tâm trong chiến thuật. Nếu cần giải thích dễ hiểu hơn, "half-space" có thể được coi là một kênh chia đôi giữa hai vùng đất (theo tiếng Đức, từ kênh được gọi là 'halfbraum').

Rene Maric - cha đẻ thuật ngữ "half-back" lên tiếng

Rene Maric, người đã đưa thuật ngữ này trở nên phổ biến trong làng báo chí bóng đá, đã giải thích rằng khu vực mà chúng ta đang nói đến không được gọi là "half-space" chỉ vì nó nhỏ (theo nghĩa đen là một nửa của một khoảng trống), mà chính xác vì đây là "địa bàn" truyền thống của "half-back phải" và "half-space trái" từ thời xa xưa.

Một lý do khác để tránh sử dụng cụm từ "inverted full-backs" là có thể chờ đợi nó có ý nghĩa sâu sắc hơn trong tương lai, thay vì hoàn toàn từ chối việc sử dụng. Ngày nay, nhiều cầu thủ chạy cánh thường có xu hướng đưa bóng vào bên trong hơn là đi sâu vào hai cánh. Một số người còn cho rằng việc để hậu vệ biên chơi ở cánh nghịch với chân thuận có thể tạo điều kiện thuận lợi để kiểm soát bóng, đặc biệt khi đối đầu với những cầu thủ chạy cánh khác.

Giải pháp này đã lâu được đề xuất như một chiến thuật tiềm năng, và đã có nhiều ví dụ thành công, chẳng hạn như Takehiro Tomiyasu của Arsenal hiệu quả khi đối đầu với Mohamed Salah mùa giải trước. Tuy nhiên, đây không phải là một giải pháp bền vững khi hậu vệ cánh cũng đang được yêu cầu thực hiện các động đất chồng biên và tạt bóng bằng chân thuận của mình.

Nếu các cầu thủ chọn lựa di chuyển vào bên trong thay vì chơi ở vị trí chồng cánh, họ sẽ đối mặt với ít cơ hội để tạo ra sự khác biệt. Mặc dù vậy, việc sử dụng chiến thuật này có thể giúp những cầu thủ ngược chân thuận tạo ra những góc chuyền độc đáo trong quá trình tấn công. Rico Lewis, trong trận đấu đầu tiên khoác áo đội tuyển Anh khi đảm nhận vị trí hậu vệ cánh trái, là một ví dụ điển hình, mặc dù anh đã phải đối mặt với một số khó khăn khi chơi ở vị trí không phải là điểm mạnh của mình, tức là ở cánh phải.

Kết lại

Tổng thể, đây chỉ là một giải pháp tạm thời của đội tuyển Anh, đáp ứng nhu cầu thiếu hụt hậu vệ chơi chủ yếu ở cánh trái, thay vì là một chiến thuật đặc biệt từ HLV Gareth Southgate. Tuy nhiên, có thể ở một giai đoạn nào đó, các HLV có thể có ý định triển khai hậu vệ thuận chân phải ở cánh trái và hậu vệ thuận chân trái ở cánh phải. Lúc đó, cụm từ "inverted fullbacks" sẽ trở nên hợp lý để mô tả vị trí như trên.